بررسی محیط رسوبی، فرایندهای دیاژنزی و چینه شناسی سکانسی مخزن بنگستان (میدان نفتی مارون)

میدان مارون یک تاقدیس تقریباً نا متقارنی است به طول 63 کیلومترو عرض 5 کیلومتر که در 40کیلومتری شرق اهواز قرار دارد. موضوع این پژوهش مخزن بنگستان است که سازندهای ایلام و سروک را در بر دارد که عمدتاً از سنگ آهک، آهک رسی و لایه های نازک دولومیت و شیل تشکیل شده اند. لایه های شیلی اکثراً در قسمتهای فوقانی سازند سروک گسترش یافته اند. مخزن این پژوهش بر اساس مطالعه 450 برش نازک تهیه شده از مغزه و خرده های حفاری سه چاه 123، 267 و 305 به کمک میکروسکوپ نوری، میکروسکوپ الکترونی و تفسیر لاگ های ژئوفیزیکی گاما و صوتی انجام شده است. بر اساس مطالعات انجام شده 18 میکروفاسیس کربناته در پنج گروه محیطی (پهنه جزر و مدی، لاگون بسته، لاگون باز، حاشیه شلف کم عمق و دریای باز) شناسایی گردیدکه در یک شلف کربناته کم عمق رسوب نمودند. بخش لاگونی آن مربوط به شلف درونی است و بخش دریای باز مربوط به شلف بیرونی است. تغییرات شیب این محیط بسیار ملایم بوده به همین دلیل میکروفاسیس های مربوط به شیب که معمولاً در محیط های شلف وجود دارند در این بررسی دیده نشده است. رسوبات موجود شامل مادستون، لامینه های جلبکی، گرین استون (اائید، پلوئید)، پکستون، وکستون، باندستون و فلاتستون همچنین گل های آهکی آرژیلیتی می باشند. گل آرژیلیتی مربوط به دریای باز و شرایط کمبود اکسیژن است. بخش های مربوط به حاشیه شلف بیشتر در بخش های زیرین سازند سروک دیده می شوند و در بخش های فوقانی آن محیط دریای باز تشکیل شده است. در مطالعه چینه شناسی سکانسی سازند سروک چهار سکانس مرتبه سوم شناسایی گردید. سکانس اول به سن آلبین پسین، سکانس دو به سن سنومانین پیشیسن، سکانس سوم به سن سنومانین پسین و سکانس چهارم به سن تورنین پیشین است. مرز سکانس های اول، دوم و سوم از نوع دو است و مرز سکانس چهارم از نوع یک بوده که مربوط به ناپیوستگی میان سازند سروک و سازند ایلام است. مهم ترین عامل تشکیل سکانس در سازند سروک حوادث ائوستازی است. عوامل تکتونیکی به مقدار کم در پیدایش سکانس دوم و سوم موثر بوده است. بررسی تغییرات ائوستازی نشان می دهد که در تشکیل سکانس دوم و سوم سطح آب با شدت بیشتری بالا آمده است. مهم ترین پدیده های دیاژنتیکی مشاهده شده در سازند سروک شامل فرایند سیمانی شدن، انحلال، نئومورفیسم، آشفتی زیستی، شکستگی و تراکم شیمیایی است. فرایندهای سیلیسی شدن، پیریتی شدن و گلوکونیتی شدن، به مقدار کمتر تشکیل شده اند. دولومیتی شدن در منطقه مطالعه شده به صورت ثانویه بوده و در شرایط دیاژنز دفنی در مرزهای تراکمی در اثر عبور سیالات غنی از منیزیم بوجود آمده است. این فرایند به مقدار کم گسترش پیدا کرده است. شکستگی و انحلال در این میدان از عوامل موثر در گسترش تخلخل و بالا رفتن کیفیت مخزنی می باشد. بیشترین تخلخل گسترش یافته در مخزن ار نوع تخلخل حفره ای است. این تخلخل در اثر انحلال متئوریکی در بخش های زیرین ناپیوستگی میان سازند ایلام و سروک بوجود آمده و بیشتر در بخش های فوقانی این سازند متمرکز شده است. در اثر بالا آمدگی آب سیمان حاشیه ای تشکیل شده و فضای بین ذره ای را تا حدودی حفظ کرده است. این فرایند به طور عمده در بخش میانی و فوقانی سازند سروک مشاهده می شود. با توجه به مطالب فوق سکانس های دوم و سوم نقش موثرتری در بالا بردن کیفیت مخزنی داشته اند.